تأثیر عوامل اقلیمی مختلف بر گسترش تیپ های جنگلی استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش های آماری چندمتغیره

به‌منظور بررسی تأثیر عوامل اقلیمی بر گسترش تیپ‌های جنگلی استان چهارمحال و بختیاری، 71 متغیر اقلیمی که از نظر شرایط اکولوژیک گونه‌های جنگلی، اهمیت بیشتری داشتند، انتخاب  و با روش تحلیل عاملی، عوامل مؤثر بر پراکنش این گونه‌ها شناسایی شد. این عوامل که 82/91 درصد از واریانس متغیرها را بازگو می‌کنند، عبارتند از: دمای گرمایشی، بارش و تابش. تأثیر هر یک از این عوامل و نیز متغیرهای اولیۀ اقلیمی بر پراکنش تیپ‌های شاخص جنگلی استان، بررسی شد. همچنین متوسط ارتفاع پراکنش هر یک از تیپ‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل دمای گرمایشی و بارش، از مهم‌ترین عوامل اقلیمی مؤثر بر پراکنش تیپ‌های جنگلی در استان چهارمحال و بختیاری هستند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و بررسی امتیازهای عاملی نشان داد که مکان مناسب برای پراکنش تیپ Quercus brantii (برودار) و گونه‌های همراه آن که تیپ غالب در استان چهارمحال و بختیاری است، رویشگاه‌های معتدل و نیمه‌مرطوب است. همچنین نتایج این بررسی نشان داد عاملی که سبب محدودیت پراکنش این تیپ و حضور تیپ‌هایی مانند  Lonicera nummularrifolia (شن) و Amygdalus sp. (بادام) شده، افزایش ارتفاع و در پی آن کاهش دما است به‌نحوی که این دو تیپ را می‌توان در نواحی خشک سرد و کوهستانی مشاهده کرد. نتایج همچنین نشان می‌دهد استفاده از روش‌های آماری چندمتغیره و انتخاب متغیرهای اقلیمی متناسب با شرایط و ویژگی‌های اکولوژیک گونه‌های گیاهی استان، نقش بسیار مهمی در شناسایی اثر عوامل اقلیمی مهم بر پراکنش تیپ‌ها و گونه‌های جنگلی استان داشته است.